Yîsu ni B'wana na Mwookozi
Outline: From Luke and John. 24 sections. It has a picture book to go along with the recording. This Simple script is meant for unwritten languages where the translation must be oral.
Script Number: 424
Language: Ilwana
Theme: Sin and Satan (Judgement, Sin, disobedience); Christ (Resurrection of Jesus, Son of God, Saviour of Sinful Men, Birth of Christ, Death of Christ, Life of Christ, Authority); Eternal life (Salvation, Eternal / everlasting life); Character of God (Grace and Mercy, Nature, character of God, Word of God (the Bible), Power of God / Jesus); Living as a Christian (Worship, Second Birth, Peace with God, Forgiveness, Faith, trust, believe in Jesus, Spiritual Life, Christian values); Life event (Death); Bible timeline (Gospel, Good News); Problems (Sickness, Problems, troubles, worries)
Audience: General
Style: Monolog
Genre: Bible Stories & Teac
Purpose: Teaching
Bible Quotation: Paraphrase
Status: Approved
Scripts are basic guidelines for translation and recording into other languages. They should be adapted as necessary to make them understandable and relevant for each different culture and language. Some terms and concepts used may need more explanation or even be replaced or omitted completely.
Script Text
D’abhîîlo
Wasau, Nimukupeeje kumwabîla kuhusu Yîîsu B’wana, na mambo yalyaa mafai ayagheghezie miaka ilotie . Sikelelaani akafai kaseti îyye ikiwa mukoloole gyeera fulaa yûû b’uku lya ranjyaa kij’aani kipichi. Baana ukiloola fulaa ikweerekele guya usikeele k’ook’a îyye.
Fulaa 1: Kubhyalîka Kwa Yîsu
Yohana 1:1-14
Injilyaa Yohana ind’abhîle na myaabo îyyî, "palya mwanzo kwîîna mwaabo na mwabo wîî wali na Wak’I na mwaabo yîî Wak’i." baad’aa sura îyyî mustaryaa ikûmu na mînna twîîsomie,
Mwaabo wiita mîîlî na waishi kwa muud’a kweeto asî ...". îyyî imaanishize kuwa "mwaabo" yûû mûdû. Kûûka mistari yûû kûla ya injilyaa Yohana tûsomie kuwa "mwaabo" Ni B’wana Yîîsu Kiristo. ûî
îyî dûû aka B’wana Yîîsu izie kuishi apo dunieeni.
Mûka ûgî îkutanwee mwaryamu îkuishii muzî munyai naîgî Iziiraili ûkutanwee Nazareth. Mwaryamu yîî momozaa kibhyalîîlo kya Burahimu. Mwaryamu daîîyochizwe. Iyyî yîî b’ikira îkwabîpwîîni ni mûdû akutatwee Yusufu.
Siku mooza Wak’I amûtûma Malaika Gabrieli kûûka binguuni na laghwaa Mwaryamu. Ghama mwaryaamu amoone Malaika allama saana. Malaika aaba atîîni, "Manya usakullama mwaryamu, daa wakorora wakud’ak’abha d’aana. Mooyo mutakatifu bwakukwirya ukwita muzito na kisaana uwakubhyaala d’aana mosoro na uwakumutana Yîîsu. Izûûlwaa jwako’okowa dagha kûûka madhambiini."
Ba’ad’aye Malaika a’alima na Yusufu na bhiloseeni na amwabya atîîni, "Yusufu, Usullame kûmûchamwaaryamu mûkû wewwe. D’aana awakuibhyaala daa ywaa Mûdû ûgî. D’aana yeyye jwakutanwa D’aanaa Wak’i."
Mwaryamu na Yusufu yîî dagha masikini. Mala mwaryamu amubhyazie Yîîsu, adaa wagaishize ipîîka yîî hori lya hayawani. Mwaryamu amumbulusa d’aana yeyye ywa mosoro na guo na amweka mwoona ngobe thini (box used for the cattle's food).
Halkumanu iyo. B’aatini uwanjeeni karib’waa Bethilehemu, Kweena dagha wîî kutisee ngozwaki zao. Malaika awabela kuwa mwookozi ywao ywa Duniya ubhyazilwe. Saanu iyo dagha iyo wîkutiseeni weeda wamutunga d’aana aa mwooneeni, akanu îlyaa Malaika îyabie.
Yîîsu ak’ifela katîka daghaa iziiraili. Myaabo îkirya giyaaba na jai îkuighegheleeni îkonyisee dagha waziwazi aka Wak’I adhini. Yîîsu atonyiisa asî cheena aka mûdû amutii Wak’I aweza kuishi. Yîîsu iryaa ikud’unîkana kwa dagha akaa kûûza kwa Wak’i, Na iryaa kwiita ud’ugha kweyye.
Bibilia Yaabie aka îyyî kuwa Wak’I utujhamie kûûkwe mpaka amûtûma D’aana yeyye yîîsu akutuokowa ase kûûka madhambi yeeto dhini. (Yohana 3:16)
Fulaa 2: Yîîsu A’anya Mazî Kwita Uki
Yohana 2:1-11
Wakati Yîîsu aghaziize myaaka makûmatato ad’abhela kusafiri naîgî Iziiraili gibarsiisa dagha kuhusu Wak’i . Irya mambo mabhoto ya kushîîngîsa, yonyisiize dagha kuwa iye yîî ywa ahad’I kûûka kwa Wak’I, ûlyaa daghaa Iziiraili Wîkumurhîmee kwa mud’a mulaila.
Dagha îgî wa’amiini kuwa Myaabo Yîîsu îkubarsiiseeni Yîî ya ud’ugha. Wiita sawera na Yîîsu na wakaagî niiye wakati chwee aka akuwabarsiisa. Wîîkutanwee Weeri wa Yîîsu.
Siku mooza, Yîîsu na weeri weyye, wîî halikilwe harusiini naîgî kijiji kiitanwee kana. Ininaa Yî îsu, Mwaryaamu, î iyîgî. Karamwaa Harusi yîî ku’endeleyeeni, Watumishi wawabele weeni mashuhuri kuwa uki chwee wiseene kutumika. Aka îyyî yîî aka bîîbî saana kwa dagha iyo wîî pangie Harusi. Iniina Yîîsu amwiizela na amwabya atîîni, "Dawanaa uki wowote." Yîîsu amullimmana iniina atîîni, "Wakati weemi daugheye ammale." (Yîîsu îmanyie kuwa wakati weyye wakunasawa na kûfa dawîî gheyye aka dagha wakwita na uzimaa d’aima kûûka kwa Wak’i.)
Mwaryamu îmanyie kuwa Yîîsu agad’unie kwirya mi’uj’iza, kisaana dûû awabele watumishi katîîni, "Iryaani jai yoyote awakumwabîla."
Kwîîna mapipa makûlû jaaha ya mazî iyîîgî, Adda dagha wîkoseeze dhini mikono, iyo yîî namuna îgî yao ya kutaarisha mîîlî kuab’udu. Yîîsu aaba atîîni, "Yazazeeni mapipa iyo mazî." Kisaana aaba atîîni, "Sasa yachoreeni yagî b’aatiini muyîîze kwa mûkûlwaa karamu." Maazî ya’anyîka kwita ûki. Ghama mûkûlwaa karamu aya’onjie, ashîîngawa saana kuwa uki mufai ukondilwe mpaka d’akikaa mwisho.
Kwa ku’anya mazî kwita ûki, Yîîsu onyisiize d’ugha kuwa iye yûû ywa kûûka kwa Wak’i. Dakuuna mûdû akud’uuna ku’anya maazî kwiita ûki. Wak’ I ipîîka akud’uuna kwirya aka iyo. Weeri weyye woona kuwa jai Yîîsu iriize na wad’abhîla ku’elewa kuwa Yîîsu Yûû B’wana (Ulyaa ywa ahad’I kûûka kwa Wak’i ama d’anaa Wak’i).
Fulaa 3: Yîîsu A’alima na Nikodemas
Yohana 3:1-36
Nicodemus yîî momozaa wakûlwaa diini ywa daghaa Iziiraili. Halkuma mooza edda komoona Yîîsu izûûlwaa îpîîjie kumanya mabhoto kuhusu Wak’i. Yîîsu îmanyie kuwa Nicodemus asakuelewee kab’isaa mwabwaa Wak’i. Yîîsu Amwabela Nicodemus, "Laziima Mûdû abhyalwî cheena, da’akud’uuna kweeda kwa ufalumyaa Wak’i."
Nikodemas ashîîngawa saana. Da’ekuelewe aya kisaana amoza Yîîsu, "Mûdû ajarie kud’uuna abhyalwe aka îpeeni cheena? Uri Iniina kud’uuna amubhyalî cheena?"
Yîîsu amwabîla Nikodemas, "Mooyo mutakatifu ywa Wak’I laazima amwîîke mibeeni mûdû maishaa rhîîfu. Kisaana mûdû iyo jwakwita momooza d’aani za Wak’I jwakupacha ufalumyaa Wak’I dhini."
Laziima tumammate akafai aka Yîîsu aabie. Guya tumupokeie Yîîsu kama mwaakozi yweeto, Mooyo mutakatifu ywa Wak’I katweeka ase maisha rhîîfu. Îyyî imukumaanishee tubhyazilwe rhîîfu cheena. Twitiye bhiumbe bhyaa rhîîfu na tumu famili mooza – familyaa Wak’i.
Mûdû da’akud’una abhyalwe cheena katîka ufalumyaa Wak’I, izûûlwaa mambo mafia akuyaghegheleeni. Ni moywaa Wak’I mutakatifu ukirya ukatunyiiga maisha aya ya rhîîfu. Maisha aya ya rhîîfu Wak’I atunyiigie yakatanwa uzimaa d’aima. Dayakwisaaneeni, Yakad’umu d’aima. Yakatanwa uzimaa d’aima. Mooyo mutakatifu ywa Wak’I mu wali neeto d’aima. Daakutusia.
Fulaa 4: Mutawali Atora Na Mad’we oswaa Yîîsu
Yohana 4:46-54
Yîîsu edda mpaka inchyaa Iziiraili, Gibarsiisa dagha kuhusu Wak’i. Siku mooza agalîîla kijiji kyaa kana na akagî iyîgî kwa mud’a. Katîka kijiji kimooza kyûkutanwîî kapernaumu, kwîî ishii mûdû mashuhuri îna uma’arufu saana kwa Hayu. Îkeleele izûûlwaa mosoro weyye yîî moroghoti saana, Na imukonekanee kuwa mosoro iyo yweyye awakûfa.
Ghama mûdû iyo asikîîle kuwa Yîîsu aa kijiji kya kana, A’anza safari laila (kilomita makûmmana kms) Komoona Yîîsu. Amwabîla Yîîsu wakûûza wali kapernaumu amusanyisiise mosoro weyye.
Yîîsu amwabya mûdû iyo atîîni, "Dauwaku’amini mpaka one dalili na ma’aj’abu."
Mûdû iyo îna wasiwasi saana kuhusu mosoro weyye na a’endeleya komogogola Yîîsu - "Tafaadhali jûû tweede kab’ulaa d’aana yeemi asakûfa."
Yîîsu ona kuwa mûdû iyo a’aminie d’ugha kuwa awakumusanyisiisa mosoro weyye. Kisaana Yîîsu amwabya atîîni, "Ukuweza kweeda sasa. Mosoro wewwe jwaakuishi." Mûdû iyo a’amiini jai Yîîsu ayabie, Kwa shoobha gûlo hamu agalîla Kapernaumu.
Siku yerekeele mala agîîleeni akugalîîle muzîîni, Watumishi weyye weiziye komoona na kumwabîla laghu fai kuwa mosoro weyye asanyie. Mûdû iyo awûûza ni siku îîza mosoro weyye ad’abhîle kusanya. Wamwabîla kuwa mosoro weyye k’ano imusile izaana, Saa tolba za mwîîkatî. Mûdû iyo amanya kuwa yîînu wakati kamaa iwo Yîîsu îî alimie niiye, "Ukuweza kweeda sasa , Mosoro wewwe jwaa kuishi ." Yîîsu umusanysiisize mosoro wewwe hata akanu iyo aa kola niiye.
Mûdû iyo ashoobha saana ghama agalîîle muzîîni kamona mosoro weyye iseene kusanya. Awabîîla dagha yeyye na watumishi weyye chwee killa jai igheghelekie. Kisaana iwo chwee wa’amiini kuwa Yîîsu Yîî momooza Wak’î îî ahid’ie aghekumutomi aze kuwaponya dagha chwee.
Yîîsu onyiisa Muuj’iza weyye mûkûlû wa kumusanyisiisa mosoro îî kûfeeni, Hata akanu iyo îî kola niiye hamu. Owo yîî muuj’iza ûgî onyisiize dagha kuwa Yîîsu Yîî B’wana (D’anaa Wak’i).
Fulaa 5: Mûdû Moroghoti aa Kisiimeeni
Yohana 5:1-47
Katîka Mûzî Mûkûlû wa Yerusalemu kwîîna Kisima kya maazî biya dagha wakulwaaleeni wakulîlaneeni. Ina matao masaano itorilwe k’ak’ara yeyye. Saa îgî kukita na machakwaaya maazî mibeeni, dagha wakamanyûzûû guya wowie maazî iyo, waakusanya roghoti yao.
Siku mooza Yîîsu eeda Kisimeeni. A’alima na mûdû îkulwaleeni kwa mud’aa miaka makomatato na sadyîîti. "Uri umukupîîjî kusanya?" Amûûza.
Mûdû iyo alimmana atîîni, "Oo, Amû danûd’uune bhani, na daninaa mûdyaa kuniponya kupacha maazî aya mibeeni."
Kisaana Yîîsu amwabya mûdû iyo, "ûkîîla izûûlû, chûkûla irhanga lwewwe na weede!" Saanu iyo mûdû iyo asanyisiiswa roghoti yeyye. Ûkîla izûûlû, akûcha irhaanga lyeyye na eeda lyeyye. Ashoobha saana.
Yîîsu usanyisiize mûdû siku îlyaa wayahud’I wakuitanee sab’ato. Yîî siku wayahud’I wakwîîmyee ghiryo na kumu’ab’ud’u Wak’I kulingana na sheriya, kusia siku mooza ya wiki kwiita takatifu. Wayahu’di wagî wîî keleele sana kuwa Yîîsu amusanyisiisize mûdû ûyû sikwaa sab’ato. Wamanyûzûû kuwa Yîîsu avujie amuryaa Wak’I kwa kwiirya ghiryo ya namuna îgî. Amû Yîîsu îmanyie kuwa kumusanyisiisa mûûdû sikwaa sab’ato isa kwa ghiryo ya namuna îgî ya kuvuuja amuryaa Wak’I kuhusu sab’ato. Yîîsu îmanyie kuwa kumusanyisiisa mûdû sikwaa sab’ato kwa kumujhamisiisa Baaba yeyye Wak’I.
Yîîsu onyisiize mamulaka yeyye kwa maroghoti kuwa iyyî yûû B’wana (D’anaa Wak’i ). Amû wayahud’i wabhoto wîî keleele izûûlwaa wîî kumanyûzûû Yîîsu asakuyeere amuryaa Wak’I mala asanyisiisize mûdû sikwaa sabat’o. Yîîsu anafed’yaa asî tûkwita wafai na koponya dagha chwee killaa wakati.
Yîîsu mukuwalishii Dagha elfu saana
Yohana 6:1-15, 25-58
Yîîsu a’endeleya kubarsiisa na kusanyisiisa dagha waroghoti. Kamaa kawaid’a, Dagha boto wakamweera killa adda akwedeeni.
Siku mooza, Yîîsu înafed’yaa kwiita iyye ipeeka wali na weeri weyye, kuwabarsiisa. Kisaana Yîîsu na weeri weyye wapacha b’ooti mibeeni na watîleela naûkû biyya chaana Galilaya. Naîgî weeda mud’a mulaila saana kûûka killa kijiji. Amû dagha wîmanyie biya wîkwedeeni na kikundi kikûlû kyaaza k’ak’araa chaana iyo biya wîî dhini. Kwîîna zaid’yaa dagha elfu saano. Yîîsu awakarib’isha dagha izûûlwaa îmanyie kuwa wînafed’yaa musad’aa weyye. Awabarsiisa kuhusu Wak’I na kusanyisiisa waroghoti.
Mala igheye naibha weeri weyye wamwabya Yîîsu watîîni, "Dagha îyî wana jala na tayari ligamamie. Wabîle wagalîle muzîni aka wakweeda walye bhito, Maana tumukûla na bhijiji bhyîgî kûûkîla apo."
Yîîsu abîla weeri weyye atîîni, "Wagîîni musakuwanyiige jaiyaa kûlya? Ninapeeni tuwakûûla bhito bhyaa kutosha tuwanyiige dagha îyyî chweel?" Yîîsu îmanyie jai îwakwirya, Amû îkuwad’eeme weeri weyye kolola aka d’ugha wawakuamini miuj’iza yeyye kamaa B’wana (D’anaa Wak’i).
Weeri weyye waaba watîîni, "imupîjikanee mapada mabhoto (mad’iba ya madola ) Yakûûla na mikate ya kotosha kwa dagha îyyî – Hata guya uwakuwanyiiga killa mûdû kiwango kinyai."
Yîîsu aaba atîîni, "Ni sausau, Mud’k’abhie jeza?"
Momozaa weeri weyye Andrew, aaba atîîni, "Kuna mosoro munyai apo ambaye anaa mikate minyai misaano na sîîh waîilî ambao tuwakutumia wali – Amû iyo ni bhit’ok’o saana kulingana na dagha îyyî boto."
Yîîsu awabîla weeri weyye, wawakaza dagha chwee muchagûûlû kwa makundi makundi. Ûkîla izûûlû îma oso wao dhini iwo chwee na ashukuru Wak’I kwa mukate na sîîh. Kisaana avuuja mikate iyo bhipande bhipande na awanyiiga weeri weyye. Weeri weyye wûûcha bhito ibhyû wabhik’iisa kwa killa mûdû mpaka wiite na jai wînayofed’i. Bhipande ibhyo bhyatosha killa mûdû . Akanu iyo dhini wakusanya bhikapu ikomu na bhyîîle bhizeele bhito bhisazizwe.
Killa mûdû ashîîngaawa na ghiryo iyo gûlû Yîîsu aigheghezie. Waaba watîîni, "Yîîsu laazima ni mûdû ûlyaa Wak’I îyabie awakûmûtûma koponya dagha . Siani tumwiirye Hayu!"
Hata aka iyo Yîîsu da’awasia wirye aka iyo. Yîîsu awabîla dagha wasiryîze bhiito ghiryo ipeeka, ambao bhyûû kuishi maisha aya dhini ipeeka. Ni laazima mwiryîze ghiryo bhito bhya uziima bhyûû kuishii d’aima. Yîîsu aaba atîîni, "Emi nimukate wa maisha. Ûlya akûzeeni kweemi da’awakusikela jala, na ambaye ani’aminie da’awasikela nyoota." Guya twakumamata mwaabwa Wak’I na ko’omba, Tukapokea bhiito bhyaa uziima /Mukate ukutwiirye ase kwiita na nguvu hamu kamaa Yîîsu.
Fulaa 7: Yîîsu mukutembee Maazî izûûlû
Yohana 6:16-21
Ba’ad’aa kikundi ikyo kikolo kya dagha wamazia kûlya mikate iyo na sîî, Yîîsu awagalcha iwo chwee mizîîni kwao. Awabîla weeri weyye wapacha b’otiini na kutîîlîla naûkû. Kisaana Yîîsu edda mulimeeni iyye ipeeka ko’omba kwa Ise, Wak’i.
Ba’ad’aye halkumanu iyo weeri weyye wîînu b’aatini Bahariini, wanukuvugeeni gikazanya na llalla galî na mawîîzo makalî. Yîîsu oona wakutab’iikeeni, na awizîîla, akutembee maazî izûûlû. Weeri weyye wamoona akûûzeeni na wakibwa ni oowa. Wad’abhela kukuya gillama wîîkumanyûzû yûû shîîtani.
Amû Yîîsu a’alima niiwo aaba atîîni, "Deemi. Musullamee." Ghama weeri weyye warararie ni’ani, Washoobha saana kumukarib’isha Yîîsu mashuweeni.
Kisaana mawîîzo yatulia, Maazî yapoola, saanu iyo watuma mwuwooni biya wîîpejie kweeda. Weeri wa Yîîsu washîîngawa Saana. Wak’I ipeeka ad’unie kutembeya maazî izûûlû na ana uwezwaa kutuliza mawîîzo saanu iyo. Yîîsu ni Wak’i.
Ni aka mooza kweeto asî lîa. Kuna mambo mabhoto yakutusab’ab’isheze mmamma boto na shida , Mambo mabhoto yakutwirye ase tokullama kama aka îlyaa weeri wa Yîîsu malla waa mashuweeni. Amû Yîîsu umanyie jai chwee igheghelekie kweeto. Tukud’uuna kumutana aazî atuponye, Na nguve za Yîîsu zikumala oowa weeto.
Fulaa 8: Yîîsu mukusanyisiise Balla
Yohana 9:1-41
Siku mooza, Yîîsu îkutembee wali na weeri weyye kisana woona mûdû akîîgi d’awatwaa gîîla gîîla, îkwabeepî bhiito na mapeeni. Mûdû iyo yîî balla tanguu kubhyaalwa kweyye.
Weeri weyye wamwabyaa Yîîsu watîîni, "Uri mûdû ûyû ni balla izûûlwaa mawîwî ayagheghezie, Mu izûûlwaa mawîwî ya wabhyaali weyye wagheghezie?" Weeri weyye wa’elewa kuwa kwiita kweyye Balla yûû adhab’u kûûka kwa Wak’i. Amû Yîîsu awabîla kuwa wanaa makosa kummamata aka iyo. Mûdû iyo ubhyaazilwe balla aka dagha wakoona nguvu za Wak’I zokwirye ghiryo kweyye.
Kisaana Yîîsu atufa matta muchagûûlû na agheghela uttaka. Amupaka uttaka machooni Balla iyo. Yîîsu amwabya akweeda ose uttaka naîgî kisiima kya siloamu. Mûdû iyo eedabirya aka iyo na ad’uuna koona. Ashoobha saana. Famili yeyye na sawera dawa’aminie yûû d’ugha. Dagha wagî wamanyûzû anafi yûû mûdû balî.
B’a’adhyaa Wayahud’I Wagî wakalala ghama wasikîîle mambo yagheghelekie kwa Balla iyo shuryaa Yîîsu irize ghiryo îyyî gûlû sikwaa Sab’at’obecause. Wamooza mûdû iyo maswali mabhoto, Maana dawamu’aminie Yîîsu akud’uuna kwirya miuj’iza kamaa iyo. Amû mûdû iyo amanya kuwa mûdû ûkie kwa Wak’I ipeeka dûû awakwirya Balla koona .
Yîîsu irya miuj’iza mikolo konyisa dagha kuwa iyye yûû mwangaa Dunia. Mûdû iyo yûû Balla daîkoonee tangu kubhyaalîka kweyye, amû Yîîsu amwirya akoona cheena na aleeta mwaanga maisha yeyye thini.
Tumu kamaa mûdû iyo abhyalîkie Balla. Tukatembea na mooywaa ukiiza na datumanyie mwangaa kûûka kwa Wak’I maisha yeeto thini. Amû Yîîsu dûû mûdû ad’unie kutuletela mwanga iwo ase. Yîîsu aaba atîîni, "Emi ni mwangaa Dunia . Iyye awakunyeera Emi da’awakweeda ukiizeeni amû jwakud’ak’abha mwangaa maisha (a person) ."
Dagha boto wamu kamaa Wakûlwaa Wayahuud’i. Wakamanyûzûû kuwa gîîla zao yûû za ud’ugha. Amû kwaaba ud’ugha dawamumanyie Wak’I na dawamanyie akaa kumutukura. Wamukutembee ukiizeeni. Guya twizie kwa Yîîsu, twaakud’uuna koona gîîla kweeda kwa Wak’i.
Fulaa 9: Yîîsu amuttana Lazaro Kûûka kûfeeni
Yohana 11:1-46
Mwaryaamu na Martha na abeelesa yao Lazaro yîî sawera saana wa Yîîsu. Wîîmanyie kuwa Yîîsu awajhamie. Siku mooza Lazaro îkulwaaleeni saana. Mwaryaamua na Martha wakibwa ni oowa. Wîkumanyûzûû Lazaro awakûfa. Kisaana Wamusakana Yîîsu akooza, Akukaagîî adda kwa siku bîîlî gyîîda lyeyye. Ghama Yîîsu asikeele kuwa Lazaro Akulwaaleeni, awabîla weeri weyye, "Mwishwaa roghotyaa Lazaro dayûû kûfa. Bad’ala yeyye, Baaba Wak’I jwaakufarswa (honoured) na Farhu boto jakûûza kweemi (D’aana Wak’i)."
Yîîsu îmujhamie Lazaro na daade zeyye, Amû daweezie kweyye j’eerinuma. Arhîîma siku bîîlî zîgî. Kisaana Yîîsu awabîla Weeri weyye, "Lazaro ufiile. Gushukuru nisakwa îyîgî mala afiie, Maana îyyî jakumusaid’ia anye ku’amini kuwa emi nûû B’waana."
Yîîsu na weeri weyye weeda Bethani biyya Mwaryamu na Martha wîkuishii. Ghama watumie îyyîgî, Watuunga Lazaro îî kab’uriini kwa siku nnaha. Mwaryaamu na Martha wîîna huzuni saana kuwa abeelesa yaao afiile. Wîî file mooyo saana izûûlwaa Yîîsu da’eiziye kumusanyisiisa Lazaro kab’ulaa asakûfa.
Amû Yîîsu awabîla atîîni, "Abîîleesa yeenu jwakob’oka cheen. Emi dûû mûdû nikirya gab’ûûcha dagha kûûka kûfîîni na kuwanyiiga uziima cheena. Mûdû yeyote ani’aminie (anijhamie na kutii myabo yeemi) ana uziima d’aima hata guya afiile, Niwakumub’oocha cheena na jwakuishi d’aima wali neemi."
Kisaana Yîîsu awooza. "Lazaro uzikilwe napeeni ?" Wamûûcha Yîîsu wamweeza kab’uryaa Lazaro dhini. Wîîmwîkie kala kab’uriini (cave) Na wamijha Babaala kupacha nayo na ij’iwe likolo.
Yîîsu awabya wakulichomola ij’iwe ilyo Babaalaa kab’urini. Martha apiinga aka iyo. Aaba atîîni, "îî kab’uriini kwa siku nnaha – Kugheekwiita na shiira bîîbî." Amû Yîîsu amwabya atîîni, asakuj’ali kuhusu iyo. Guya amu’ami Yîîsu (Jesus) Jwaakomoona Wak’I akwiiryee ma’aj’ab’u saana.
Kisaana dagha waligangacha ij’iwe ilyo lyûû baabala iyo ya kupacha kab’uriini. Yîîsu aloola izûûlû Binguuni na aaba atîîni, "Baaba, Ni asanta kwa kusikeleele maombi yeemi." Kisaana Yîîsu akuya, "Lazaroo, Fumela b’atiini!" Lazaro afuma na kab’uriini, Amû înanu kafaani yeyye imumaryize mîlîîni. Yîîsu aaba atîîni, "Mu’arholeeni kafaani iyo na mumusie eede."
Dagha wiirya aka iyo, Lazaro na daade zeyye, na sawera chwee washoobha saana. Dagha chwee woone aya, washîîngawa saana jai Yîîsu iryize na wamufarsa Wak’I kwa yalyaa yagheghelekie. Sasa, wabhoto waao wa’amiini Yîîsu yûû B’wana (D’aana Wak’i). Amû b’aadhyaa Wayahud’I Dawa’aminie. Wamamata namuna mooza ipeeka yakumwiiza Yîîsu kwiita Hayu yîînu kumuula. Kisaana wad’eema kupanga njaama kwirya aka iyo.
Wakati Yîîsu amob’ochize Lazaro kûûka kab’uriini, onyisiize nguvu zeyye kwa dagha ifiile na kwa shîîtani. Guya tumujhamie Yîîsu na kutii mwabo weyye, B’asi Yîîsu mu ishii neeto na tuna nguvu zeyye. Datunaafed’yaa kullama kûfa, ama jai yeyote shîîtani awakutwiirya.
Fulaa 10: Yîîsu ufiile musallab’eeni
Yohana 18:1 - 19:42
Yîîsu irize ma’aj’ab’u mabhoto. Usanyisiisize dagha waroghoti, gikemea beepo wawîîwî na kunyiiga dagha ijalawie bhiito. Yîîsu irize mi’uj’iza mikolo mibhoto (ghiryo), na konyiisa dagha kuwa iyye yîî B’wana (D’anaa Wak’i). Kisaana dagha boto wamweera na kupîîja akwiita Hayu ywaao
. Amû bhiongozi wa wayahud’I weena wiivu saana ghama woone dagha boto wakumweere Yîîsu . Dawajhamie mambo Yîîsu îkubarsiseeni na dawa’aminie kuwa yîî D’anaa Wak’i. Wapîîja kumuula Yîîsu (Na waochomole mîlyoolo).
Kisaana Yud’a , Momooza weeri wa Yîîsu, amwedela kiongozyaa wayahud’I nabiicho. Awabîla akaa wakumukiiba Yîîsu aada aa iyye ipeeka na adda weeri weyye bhitok’o waa wali niiye. Bhiongozi wa wayahud’I wamulipa Judas kwa kuwaponya kwa namuna îyyî.
Kisaana wamukiiba Yîîsu na kumweeza kotiini. Gavaanaa ywaa Roma, Pilaato, Dawamud’ak’abhie Yîîsu na makosa ama oloogo wowote. Amû bhiongozi wa Wayahud’I na dagha wagî wamukuyeele haamu Yîîsu akuulwa (akusulub’iwa). Mwiisho, Pilato aaba wakumuula Yîîsu, maasikari wamûûcha weeda niiye.
Ma’asikari wamubheghela misumari Yîîsu mikonooni na maûlûûni musallab’eeni. Wawîmya musallab’a na Yîîsu arharhaa na ochoogo saana kwa mud’a mulaila. Mwaale waîli wagî wasullub’ishwa niiye wakatinu iwo momooza. Wîî wibhyaani wîîkûfee na adhab’waa madhambi yaao.
Yîîsu da’irize makosa Yeyote. Ufiile kûûcha adhab’u na madhambyaa dagha chwee. Yîîsu ubhei mîîlî kafara kwa Wak’i. Sakame yeyye ipubhuj’ekie aka Wak’I akutusamehe madhambi yeeto. Yîîsu irize aka îyî, aka killa mûdû a’amini kuwa Yîîsu amufîleele jwakusamehiwa kwa Wak’I.
Fulaa 11: Mwaryaamu na Yîîsu Kab’uriini
Yohana 20:1-18
Sawera wagî wa Yîîsu waaza wûûcha mîîlî yeyye kûûka musallab’eeni. Waweeka mîîli yeyye kab’uriini (tomb). Yîî kab’uri lya rhîîfu dagha waligheghezie na dakweena maiti yeyote taka yekilwe iyîîgî. Waumijha mulangwaa kab’uri na ij’iwe likoolo.
Yîîsu ufiile ijumaa. Siku bîîli zalûûta na sikwaa dato Yîîsu ab’ooka kûûka mautini. Wak’I iryaa dhorub’a gûlû , na malaika aaza kwa kab’uryaa Yîîsu na kuliviringyaa ij’iwe ilyo likolo. Siku iyo Yîîsu ab’okie kûûka mautiini, Tukaitana J’umaa pili.
Wilowilo j’umapili dimmisa, Wakamwaale wagî waaza kab’uriini. Washîîngawa saana koona kab’uri lyûû wachama na mîîlyaa Yîîsu uskwaa iyîîgî. Momooza wakamwaale iwo yîî mwaryaamu magdalena. Nadura, Yîîsu îî had’ie beepo tolba kûûka kweyye. Sasa iyye yûû mauwa ya Yîîsu. Wakamwaale iwo woona Malaika waîlî kaburi mibeeni wawabîîle kuwa Yîîsu ab’okie kala kûûka mautiini.
Maryaam ayooya mbiyoo, atuunga b’aadhyaa weeri wa Yîîsu na kuwaabîla yalyaa yafumîîle. Wayooya mpaka kab’uriini na washîîngawa saana koona mîîlyaa Yîîsu isakwaa dhini. Yîî nyûmûlûû kwaao ku’amini kuwa Yîîsu ab’okie kûûka mautiini. Wagî weeda lyaao, Amû maryaamu akagî iyîgî kab’uriini. Îkuleleeni izûûlwaa da’emanyie nijeza yitahîkie na mîlyaa Yîîsu. Saanu iyo oona malaika waîlî kab’uri ilyo dhini.Wamwabya maryaamu wagîîni ûkuleleeni "Why are you crying?" Aaba atîîni, "izûûlwaa danimanyie biyya waukod’ie mîîlyaa Yîîsu."
Wakatinu iwo Yîîsu aaza nyuma maryaam na amwabya atîîni, "Wagîîni ûkuleleeni?" Maryaamu amanyûzûû yîî mulîîmi, Kisaana amûûza guya auchize mîîlyaa Yîîsu' Daûdhini. Yîîsu amwabya atîîni, "Maryaamu." Ghama asikîle amuparie izina lyeyye, J’erunuma araara yûû Yîîsu, na yîî d’ugha ab’okie kalla kûûka kûfeeni. Maryaamu yîî mûdwaa dura koomoona Yîîsu ba’ad’aa kufuma na kab’uriini na edda haraka na kuwabîla weeri weyye.
Yîîsu îmanyie iziina lya mwaryaamu, na utumanyie ase killa momooza. Katuj’ali na mukupîîjee kato’okowa. Mala Yîîsu izie aa mooyo cheena, onyisa killa mûdû iyye yûû Wak’i. Ana nguvu kuliko kûûfa ama uweezwaa dhambi. Uvuvujie mamulakaa shîîtani. Kwaa hivyo, guya tumujhamie Yîîsu na kutii mwabo weyye, Shîîtani da’awakwita na mamulakaa kutumala ase.
Fulaa 12: Yîîsu awafumeele Sawera Zeyye
Yohana 20:30 - 21:19
Baad’aye bhit’ok’o wakati Yîîsu ab’okie kûûka mautiini, Awafumela ba’adhyaa weeri weyye naîgî b’aharyaa Galilaya.aka îyyî dûû aka bhyitahekie.
Pita awabîla ba’adhyaa weeri weyye, "nimukwedee kutaya kilowa." Mwaale wagî jaa weeda na pita . Wamiira halkuma yûgima amû dawad’ak’abhie jai yeyote. Mala mwee ûkupacheeni Yîîsu îîma k’ak’araa maaze kisaana awatana, "Uri mud’ak’abhie jai yeyote?" Wamullimmana, "datud’ak’abhie jai." Yîîsu aaba atîîni, "Tayaani nyavu yeenu na gola iyo îgî ya mashuwa na mwaakud’ak’abha sîîh." Weeri iwo dawîî manyie kuwa yûû Yîîsu, Amû wagheghela akanu iyo awabîle na saanu iyo nyavu yaao yazaala sîîh wakûlû.
Kisaana Yohana amwabîla Pita, "Ni B’wana." Pita ach’eha afuma na mashuweeni oweleela biya Yîîsu îî dhini jumped. Weeri iwo wagî waleete mashuwa muwooni, Na sîî wakolo wawad’ak’abhie. Yîîsu tayari îîna sîîh na mukate woochilwe na muleelo akuwanyiiga. Kisaana wakaagî muchagûûlû na waalya iwo chwee. Washoobha saana wîî wali na Yîîsu. Mara îge cheene Yîîsu onyiisa miuj’iza kamaa B’wana (D’anaa Wak’i) na wanafunzi wagunduwa kuwa dakunaa jai nyûmûlûlû kwa Yîîsu kugheghela.
Kisaana Yîîsu a’alima saana na pita. Kab’ula, Wakati Yîîsu akibilwe, Pita îtijhie kuwa asakumumanya Yîîsu. Pita akibwa ni ch’era izûûlwa aka iyo. Sasa Yîîsu onyisa kuwa amusamehiye pita. Amwabîla pita awachunga weeri weyye, na awabarsiise kuhusu iye.
Yîîsu utumanyie ase chwee. Na umanyie tukakwiryee makosa na tusagheghele mambo mafai. Amû mutayari kutusamehe na kutuponya.
Tumanyie aka îyye kûûka mammasa îzi dhini kuwa Yîîsu yûû d’anaa Wak’i. Wak’I ipeeka akud’uuna kwirya mambo makolo Yîîsu agheghezie. Yîîsu mukututanee tukumweera aleelo.
Yîîsu aaba atîîni, "Eddani ulimweengu ûgiima na muhub’iri laghû fai kwa killa mûdû."
D’aabhîlo 2
Wak’I uwa’ahid’I Wayahud’I kuwa awakuwatûmîla muokozi. Kwa miaka mibhoto wînukumurhîîme mûdû ûyû akûûza. Wîkumanyûzû agitiye mûkûlwaa ma’asikari (Kamaa Hayu Daudi ) Akuwaponya kuwamuura ma’ad’ui waao na kwirya inchyaa Iziiraili kwita Mûzî mûkûlû. Wak’I amûtûma B’wana Yîîsu akwiita mwokozyaa daghaa Iziiraili na mwokozyaa dagha chwee. Amû Yîîsu yûû mûdû îî tafauti na aka îlyaa Waiziiraili wekumamate. Mammasa îzi za kûûka kitab’u kyaa Luka kimutuponyee ku’elewa aka ûkûlwaa mwokozi Yîîsu îdhini.
Fulaa 13: Yîîsu Awabarsiisa Sawera Waîlî
Luka 24:13-35
Ba’ada Yîîsu kub’oka kûûka mautiini amufumela Maria Magdalena. Awabîla Weeri weyye kuwa Yîîsu ob’okie, Amû washindwa kumu’amini.
sikunu iyo mwaale waîli wekutembee kûûka Yerusalem mpaka kijiji kyaao kya Emmaus. Wîî kualimîle kuhusu mambo chwee yitahîkie wakatinu iwo Yerusalemu. Saanu iyo Yîîsu awiizela biya wîî dhini na kud’abhela kweeda niiwo. Wak’I awiizeeza dagha iyo na dawamurarie Yîîsu. Yîîsu awûûza jai wekui’alimeeni. Wamwabîla mambo makûlû chwee Yîîsu airize, na aka uleelwe. Sasa wasikîîle kuwa Yîîsu ab’okie kûûka mautiini na dawamanyie jai wakuimamata.
Yîîsu awabîla waku’amini jai Bibilia ikwabeeni. Kisaana akaagî niiwo kwa mûda mulaila akutembee niiwo na giwabarsiisa killa jai chwee manabii wahandikie kumuhusu (Yîîsu). Nabii aabie aka îyye kuwa muokozi jwakunasawa na afe na ab’oke cheena na apokee utukufu na hishima.
Ghama watumie Emmaus, Mwaale iwo waîlî wamuhalika Yîîsu akukagî niiwo halkuma iyo. Mala wîkolyee bhito bhyaao wali, Yîîsu atûna mukate na kuwanyiiga, Akanu îlyaa îyirize na dura alîîle na weeri weyye . Kisaana Yîîsu awasukanela maachoni.
Wak’I awa’arhola macho yaao dûû warariem mûdû iyo yîî Yîîsu. Yîîsu mu mooyo. Ob’okie kûûka mautiini. Kisaana weeda wawabîla weeri weyye. Weeri weyye wana shoobha, izûûlwaa wîî manyie kuwa Yîîsu ni dugha ni muokozi, Wak’I u’ahid’ie kotoma dunieeni.
Fulaa 14: Mosoro Aa katîkatî ka makibho
Luka 15:11-19
Yîîsu ûcha mammasa kuhusu Mûdû anaa soro bîlî. Siku mosoro ûlyaa yûû munyai amwabîla ise, "Baaba, Tafadhali ninyiiga k’woodha yeemi ambao uwakwiita uridhi weemi." Ise ajhama na awak’isela urisi wao kwa izo zeyye.
ba’ad’aa, Mosoro iyo munyai ûzezanyiize hubhe zeyye chwee na kweeda kuishi biya kûûla. Naîgî biya îîdhini anananga urisi weyye kwa kuishi maisha mawîwî. (acheza kamari na mapeeni yeyye, eka sherehe gyîînwa ûki , na aishi na malaya.) Irya aka iyo mpaka isanîlwa ni mapeeni yeyye chwee.
Amû kisaana kwaaza jala naîgî kisaana mosoro iyo akibwa ni jala saana. A’amiini kuwa iyye yîî mûdû masikiini na daîna sawera. Ghiryo ambao agaid’ak’abhie yîî ya kulishi makibho godeeni. Îyî yîî ghiryo ya ch’eera saana kwa muyahud’I izûûlwa makibho yîî munyama nnaj’isi kwaao. Dakwîîna mûdû amuj’azi mûdû iyo kab’isaa. Îjalawie saana hata apîîja kûlya bhiito bhyaa makibho'
Kisaana ak’abhata, "hoo malyaa Baaba, hata watumishi yûû masikiini wakiita na bhito bhya kûlya. Jakwiita aka fai guya niwakugalela kwa Baaba. Niwakwaaba nîtîîni, Baaba, Niryize madhambi kwa Wak’I na kwewwe lîa. Danifaiye kutanwa mosoro wewwe. Ninyiiga ghiryo niite kamaa mutumishi wewwe .' " Mosoro iyo a’amuwa kugalela kwa ise.
Fulaa 15: Mosoro Asukeene Ugaleele Muzîîni
Luka 15:20-32
Mosoro munyai asukeene ugaleele muzîîni kwa ise. Ise mukumurhîîme mosoro weyye akugaleele muzîîni. Ghama amoone akûûzîîni amotogelela na amuhambaara. Ise ashoobha saana amoone mosoro weyye agaleele muzîîni. Mosoro iyo amwabya Ise, "Baaba, Niryize madhambi kwa Wak’I na nikukoseiye uwelîa, na danifaiye kutanwa mosoro wewwe." Amû ise da’apîîjie akwaaba jai cheena. Awabîla watumishi weyye wamulîtela mosoro weyye maghuo mafai na bhilaato, na kyeela akumwîîka kyaaleeni.
Aaba atîîni, "siani twirye Karamu na tusherekeye. Mosoro ûyû yweemi îfiile, Amû sasa momoyoo îsukîîne, Amû sasa onekeene."
Yîîsu utu’alimîle mammasa îyye aka tûkuelewa aka Wak’I aadhini. Baaba Wak’I mu kamaa soro izo bîîlî. Tugawanyîkie kûûka kwa Wak’I izûûlwaa madhambi. Wak’I mukutupîîjee asî tûkûmûyîla. Guya tutub’ie madhambi na kumwaabîla Wak’I akutusamehe madhambi yeeto, tûmûmûyîîle Wak’i. Wak’I mokoshobhee kotopokeya asî. Bibilia imukutwabîle kuwa Malaikaa binguuni lîa nijai wakashobha guya mûdû anaa dhambi atub’iye.
Fulaa 16: Malyaa Mûdû Yûû Taaj’iri
Luka 12:13-34
Yîîsu abarsiisa dagha kuwa Yûû muhimu saana kutayarisha mîîlî ba’ad’aa kûfa kuliko kwiita na mali mabhoto apo dunieeni. Awa’alimela mammasa îyye.
Kwîîna Mûdû yîî geema îîna goode yîîkubhyaale mid’aani mifai, Amû bhitala bhyeyye dayîî bhikûlû bhid’uuna bhikod’e mid’aani chwee. Amamata, "Nakuvuvuja bbhitala îbhi na nitoore bhyîge bhikûlû. Kisaana nîke mid’aani yeemi na killa jai chwee nûû naayo. Emi ni mûdû ninaa B’ahati. Nina killa jai ninafe’di, iwakunikood’a kwa miaka mibhoto. Nakochîîza maisha urahisiini. Nakûlya nenwe na nishobhisiise mîîlî."
Amû Wak’I amwabîla mûdû iyo, "uwe umuj’inga saana. Halkuma îyye maisha yewwe jakwiisaana, Na hubhe îzi chwee uzikod’ie apo zakwiita za mûdû bale."
Mûdû ûyû da’enafed’yaa kunyenyekea kwa Wak’i, na wala da’ekumamatee kutumia utaj’iruma weyye kusaid’a dagha îgî. Iyye înanu haj’aa kujifurahishaa mîîlî iyye mweenye. Da’ekuaminii kuwa utaj’ruma uhusiene na Wak’i. Amû Wak’I îmanyie utaj’irumaa mûdû iyo apo Binguuni usaa wa d’aima. Oswaa machwaa Wak’I dhini iyye yîî masikiini saana. Guya afiile, mooyo weyye bwakub’alyanywa gagara na Wak’I d’aima, na jwakwita addaa mateso na kunasaawa . Utaj’iruma weyye daughekud’uuna komoponya mala iyo.
Yîîsu awabîla weeri weyye atîîni, "Musuangaishee mîîli na bhito munafed’yaa kûlya, ama maghuo munafed’yaa kufaala. Baaba yeenu Wak’i umanyie kuwa munafed’yaa bhisaga îbhi na muna umuhimu kweyye kuliko killa jai yûû apo dunieeni."
Tumanyie kuwa Wak’I yûû mwanzwaa killa jai tûnaayo-afiya, maali na hikima. Tumukumuaminini awakutunyiiga killa jai tunafed’i. Yîîsu daenafed’yaa weeri weyye wakwiita wamooyo. Guya tûnyisiize jhamyaa Yîîsu kwa dagha balî na kuwaponya masikiini, Tub’arikîlwe. Tukuchowa kwiita mataj’iri apo dunieeni, Amû Yîîsu aaba atîîni tumukumukod’elee maisha mafai Binguuni.
Fulaa 17: Mwaîîpi na mûdû yûû Taj’iri
Luka 16:19-31
Yîîsu a’alima mwaabo ûwû kuhusu mûdû taj’iiri, na mûdû masikiini îîkutanwe Lazaro. Mûdû iyo taj’iri îna watumishi wabhoto na îkuishii nyuuba gûlû. Lazaro îkuishii gîleeni b’aatiinyaa nyubaa mûdû iyo taj’iiri. Îîna jala na yîî moroghoti, bwaha wîîkûzee gimulaaba madhimo zeyye. Mûdû iyo Taj’iiri daekumamatee kuhusu Lazaro. Înukumamate mîîlî . Lazaro kamamataa kuhusu Wak’I na kud’eema kumujhamisiisa. Ghama Lazaro afiile, Malaikaa Wak’I wamoocha wamweeza aada fai Binguuni biyya wîî wali na Buraahimu, na îîna shoobha saana.
Mûdû iyo taj’iiri aafa iye lîa, eeda adda bîîbî hamu ya machûûgû na kunasaawa na mueelo. Amoona Lazaro na Buraahimu. Amutana na kumwaabya Buraahimu amûtûma Lazaro amoponye. J’apokuwa, Buraahimu amwabîla kuwa isawakud’unekana kwirya aka iyo. Dagha dawakweede adda mooza na biyya îge hata guya wanafed’yaa kwirya.
Kisaana mûdû iyo taj’iiri amwaabya Buraahimu akûmûtûma Lazaro awaonye Beleeya zeyye wasaano kuhusu aada bîîbî ya muleelo na ya kunasaawa. Amû Buraahimu amwabya atîîni belea za mûdû iyo taj’iiri wana mwabwaa Wak’I wakuwaonya kuhusu mambo yakwitahekeeni baad’aa kûfa . Guya wasausikeleele mwaabwa Wak’I, dawaakumusikeleela mûdû agazie na mautiini.
B’asi guya mûdû yûû taj’iiri, daimaanishize kuwa Wak’I ajhamisiisizwe niiye. Guya mûdû yûû taj’iiri ama masikiini, Jai yûû muhimu saana ni kumujhamisiisa Wak’I na konyiisa jhami yeyye kwa dagha chwee.
Yîîsu ubarsiisize kuwa guya mûdû afiile, da’akunduuna ku’anya jai iwakumwitahela. Ba’ad’aa kûûfa, Tumukuroree saana kumamata kuhusu kusikeleela mwabwaa Wak’i. Sasa ni wakati weeto ase kuusikeleela mwabwaa Wak’I na kuutii.
Fulaa 18: Musau aa mulangooni
Luka 11:5-13
Weeri wa Yîîsu wamoona atumiyee mud’a mulaila saana komo’omba Baaba yeyye Wak’I ambaye yûû ise, Dûû wamwabize Yîîsu akuwabarsiisa ko’omba. Yîîsu awûcheza mammasa aka akuwabarsiisa kuwa yûû laazima wiite wako’ombeeni killa wakati kwa Wak’I na kumwabîla jai wanayofed’i.
Yîîsu aaba atîîni, "guya moone mûdû mumumanyie, aa safarhiini, atumie kwewwe kuchelewa halkuma gammama, wamukarib’iasha akaagî, hata guya usaakona bhito bhyaa kotosha. Kisaana weede haraka nyuuba nj’iraani yewwe umutane umwaabye ûteeni, tafadhaali nisaid’ia na mikate mitato nizeelwe ni mweeni, Nitembeelwe ni mweeni na daninaa bhiito bhyaa kotosha.' Musau wewwe kukutana kûûka rumu yeyye dhini na aabe atîîni, Manya kab’isaa kunisumbula! Ni halkuma saana! Emi na mûze weemi tumu kitalee na twiseene kala kumijha mulango ... Daniwa kub’ula nikunyiige jai yeyote.' Saa îzi, izûûlwaa usashuhe ûnukûlûlelee kûmûûza, Jwaanu kûûkîla izûûlu akunyiige killa jai unafed’i."
Yîîsu a’endelea, "Ni aka mooza wakati tûku’ombee Wak’i. ûûza na u’endelee kûûza na wakopokeya . Loola na u’endelee koloola na wakud’ak’abha. B’isha na u’endelee kub’isha mulango bwaku’arholwa. Anye mwaale mû wa baaba, Guya mosoro wewwe apîîjie mukate, Uri wakumunyiiga ij’iwe,? Guya akutanyiize sîîh, Wakumunyiiga nyoka anaa furo? Nimanyienu daamu! Na guya dagha wanaa dhambi kamaa uwe wamanyie akaa kubhea jai fai kwa d’aani zao, Wak’I, Baaba yewwe, umanyie akafai akaa kubhea jai fai kwewwe guya umutanyiize . Jwakuwanyiiga mooyo mutakatifu wa Wak’I kwa walyaa wakomo’ombeeni."
Myaabo îyye ya Yîîsu ikatoponya kuelewa mabhoto kuhusu ko’omba Wak’i. Wak’I nijai kaj’ib’u maombi Yeeto. Saa îgî tukaombanu maombinu iyo kwa mud’a mulaila. Saa îgî ikûûcha mud’a mulaila kab’ulaa Wak’I kuj’ib’u maombi yeeto. Wakati wowote hata ikaa mwîîkate tuku’ombaa Wak’I na jwakutusikeela.
Fulaa 19: Mwaale Waîlî Waa Nyuuba Wak’I Dhini
Luka 18:9-14
Yîîsu awabarsiisa Weeri weyye kuwa guya tomo’ombee Wak’i, Wak’I kalola mioyo yeeto amû da’akololee aka dagha wagî wakotoneeni.
Yîîsu a’alimîla kuhusu mwaale bîîlî ambao wezie sinagûgiini ko’omba. Mûdû momooza yîî muyahud’I mûkûlwaa diini, Mûdû iyo ûgî yîî mutoza ushuru. Muyahud’I iyo yîî mûkûlwaa diini a’alima na Wak’i, Amû jai chwee irize yîî kumwabîla Wak’I kuhusu mîîlî. Aaba atîîini iyye yîî mûdû mufai akweere sheriya chwee za Wak’I na kuwa iyye yûû afadhali kuliko mutoza ushuru.
Mutoza ushuru onela mîîlî ch’eera saana kûûcheza kîchwa izûûlû wakati ako’ombee Wak’i. Aghunamya kîchwa kyeeye na abhegha mîîlî bagwî na mokono weyye izûûlwaa îkutub’uu madhambi yeyye. Aaba atîîni, "Wak’i, Nyonela nnase izûûlwaa îmi ni mweenye dhambi."
Yîîsu aaba atîîni Wak’I usikeele maombyaa mutoza ushuru na umusamehi madhambi yeyye. Amû diarize aka iyo na mûdû iyo ûgî. Mûdû iyo ûgî îkonee mîîlî saana na Wak’I da’akujhamisiiswe ni dagha wakoone mîîlî.
Kisaana , Guya toko’ombee Wak’I, K’aabhata Wak’I umanyie miooyo yeeto. Guya tokonee mîîlî na kujhama mîîlî na tusaawaj’ali dagha îgî. Amû guya tonyenyekee oswaa Wak’I na kumamata kuhusu dagha îge, na kuliko aka tokwiirye ase weenye Wak’I kasikela ma’ombo yeeto,
Fulaa 20: Mûdû akuyaale Beu
Luka 8:4-8
Ummati mûkûlû wakusanyeka adda mooza kumusikeleela barsiisa Yîîsu. Amû Yîîsu îmanyie kuwa dagha boto dawaa kutii mambo îkubarsiise. Upîîjie wakumanya kuwa yûû muhimu kusikeela mwabwaa Wak’I na kuutii. Kisaana awabîla myaabo îyye muhimu.
Mulîîmi edda kuyaala beu goode yeyye dhini. Mala apubhujhi beu izo goodeni, zîîge zabaana gîîleeni d’awatwaa Goode. Dagha waaza na kuzilwaata na nyooni waaza wazîlya. Beu zîge zabaana adda kunaa uttaka molololo. Beu izo zad’abhîla kumeela, amû saanu iyo zanyiila zooma izûûlwaa mwîî yîî mukale na dakweena maame ya kotosha. Beu zîge zabaana miweeni na zameela miiwa izûûlû na zakiibaana, machijabho yachowa kumeela. Amalle beu zîge zabaana muchaga mufai dhini. Mimeela iyo yameela na kubhyaala machijabho mara d’iba mooza zaidyaa mala yayazilwe.
Weeri wa Yîîsu wasikeleela akafai myaabo iyo amû daweena uhakiika myaabo iyo imukumaanishe jeeza. Wamooza Yîîsu akuwabîla maana yeyye. Uri umukuielewee myaabo îyye? Mareeka piicha yerekeele na usikeleele akafaii.
Fulaa 21: Beu zameela
Luka 8:9-15
Mala Yîîsu îî iyye ipeeka na weeri weeyye, Awabîla kuhusu muyaali iyo. Killa wakati Yîîsu îkiryaa giwa’alimela myaabo inaa utakatifu mibeeni.
Yîîsu awa’alimela maana myaabo iyo aka îyye:
Beu îzi muyaali ayaazie ziwakilishize mwabwaa Wak’i . Beu zebeene gîleeni ziwakilishize dagha wasikelelee mwabwaa Wak’I amû myooyo yao ni myûmûlûlû, kisaana shîîtani kaaza haraka kûûcha mwaabo iwo aka wasaku’amiini na ko’okoka.
Beu zebeene utakeeni ziwakilishiize dagha wasikelee mwabwaa Wak’I na kwa mud’a bhitok’o wakakub’ali njerunuuma. Amû guya wakatyaa mad’eemo ugheeye na wakati dagha wad’abhele kulikiiba, wakafa mooyo na kusia kweera mwabwaa Wak’i.
Beu zebeene katîkatî kaa miiwa ziwakilishize dagha wasikeele mwabwaa Wak’i, Amû wakasia wasiwasi na utaj’irumaa maisha apo dunieeni yakawazaala na wakayirya ya muhimu hamu kolota kumujhamisiisa Wak’i. Dagha îyye dawakwirye jai yeyote inaa umuhimu kwa wak’i.
Amû Beu zebeene muchaga mufai dhini ziwakilishiize mûdû akusikeele mwabwaa Wak’I na kuutii killa wakati. Nii kamaa Beu boto zûû kîchwa kya mid’aani ingoorie, Maishaa dagha îyye yazeele ghiryo fai hamu ambao imujhamisiise Wak’I na ikuponyee dagha îge.
Fikiriani saana kuhusu myaabo îyye. Uri opokeiye akaepeeni mwabwaa Wak’i? Uri maisha yewwe yazeele ghiryo fai ambao imujhamisiisize Wak’I, na yakoponyee dagha îge? Yîîsu anafed’yaa ase tokumujhaama Wak’I na tutii mwaabo weyye, na kwirya mambo muhimu maisha yeeto dhini.
Fulaa 22: Koponywaa kwa Mûdû ak’uk’amie
Luka 10:25-37
Siku mooza mala Yîîsu îkubarsiise dagha, mûkûlwaa d’iini ywa Kiyahud’I amooza Yîîsu swaali. Aaba atîîni, "Maalimu, Nijai îza yûû laazima niyirya aka nikupokea uziima d’aima kûûka kwa Wak’i?"
Yîîsu awooza atîîni, " Uri Mwabwaa Wak’I wabie jeeza?"
Mûdû iyo alimmana atîîni, "Ni laazima umujhame Wak’I na mooyo wewwe, na mîîlî yewwe chwee, Na nguvu zewwe chwee, Na akili yewwe chwee . Na ni laazima umujhame bhare yewwe akanu îlya ujhamie mîîlî."
" Yîîsu aaba atîîni, Aka iyo ni aka fai,". "Guya mwirize aka iyo mwakopokea uzimaa d’aima kûûka kwa Wak’i."
Amû maalimwaa kiyahud’I aaba atîîni, " Uri Ni dagha eeza cheena nifai kuwajhama?"
Yîîsu alimmana swali îlî kwa kûwûcheza mammasa. Aaba atîîni,
Kweena mûdû îkusafirii kûûka Yerusalemu mpaka Yeriko mala wibhyaani wamuvamii. Wamutwalîla maghuo yeyye na mapeeni, wamubhegha akabîîbî saana na kumusia gîleeni akûûfa. Saanu iyo baad’aye, maalimwaa Kiyahud’I îkoloteeni , Amû Ghama amoone mûdû iyo a’umiiye gula aloota na d’awatu. Akanu iyo cheeen, Muyahud’I yûû karaani sinagogiini iyîlîa aloota (Levite). Edda amolola mûdû iyo aumiiye, amû diarize jai yeyote komoponya, Gula aendelea na bhani.
Kisaana kwafumela mûdû yûû musamaria. Wasamaria ni weenie kwa wayahud’I na kawaida dawaa kushuhulikiane . Amû musamaria ûyû amoona mûdû iyo aumiiye saana. Amoonela nnase na amoponya. Amoosa mûdû iyo mmadha, Amweeka dawa na kumufuuga . Kisaana amupaaza mûdû iyo siizi yweyye izûûlû na amweeza adda kwîîna nyubaa weeni. Amumanya mûdû iyo halkuma yûû gima, ghama lyezie amunyiiga mwenye nyuuba iyo mapeeni na amwabya akumumanya."
Yîîsu amwabya maalimu iyo muyahud’I atîîni , "Sasa, Ni ani dhini katîka dagha awa watato onyisiize jhami kwa mûdû ûyû aumiiye?"
Maalimu iyo ywa kiyahud’I amulimmana atîîni, "ûlyaa amoneele nnase na kumuchunga."
Yîîsu aaba atîîni, waabie ud’ugha," "Sasa eddani mwiryeenu aka iyo."
Yîîsu îîkud’eeme komonyiisa maalimwaa kiyahud’I kuwa kopokeya maishaa uziima kûûka kwa Wak’I isakweera sheriya zihandikilwe ni mwabwaa Wak’I ipeeka. Wakati ukwaabeeeni kuwa yûû laazima tumujhame Wak’I na kujhama dagha wage lîa, imukumaanishe kuwa yûû laazima tutayarishe mîîlî koonela dagha nnase na koponya mûdû yeyote anaa shida. (Mûdû iyo kuweza kwiita mûdû isaywaa kikundi kyeeto dhini (okoo, kab’ila, inchi) amû guya wanaa mahitaj’i, Wak’I mukupeeje tokuwaponya.)
Fulaa 23: Mweenye Nyuuba Ugaleele Muzîîni
Luka 12:35-48
Dagha waa piicha îyye dhini ni watumishyaa Mûdû iyo taaj’iri. Mûdû iyo îîme mulaangoni ni Mûkûlû ywaao. Îyezie safarhi kwa mud’a mulaila. Mokoshoobhe one watumishi weyye waa kwirye ghiryo yaao hata guya aa kûla niiwo kwa mud’a mulaila.
Bibilieni kuna mafundisho tafauti Yîîsu achomoole kuhusu watumishi wa’aminifu. Yîîsu aaba atîîni, guya Mûkûlwaa nyuuba agaleele muzîîni kûûka safarhiini na kawatuunga watumishi yûû wa’aminiful, Jwaa kufurahishwa saana na kuwagheghelela karamu. Mûkûlû iyo jwakuwandawa. Mûkûlû iyo jwakupeeja ripooti ya watumishi aka wiryize ghiryo yaao, na kuwanyiiga zawad’I walyaa yûû wa’aminifu, amû jwakuwa’adhib’u walyaa yûû wazivu.
Dagha wamujhamie Wak’I na kumutii B’wana Yîîsu ni watumishi weyye. Yîîsu upejie ase tokwirya ghiryo killa siku kama aka îlya tokumwiryeze iyye. Twakukibwa ni ch’eera guya Yîîsu atone ase tokwiryee Ghiryo hivi hivi. Yîîsu mukupejeeni tokwita wa’aminufu kwa kuwaabîla dagha îge kumuhusu iyye. Killa mûdû mukupejikaane akumumanya Yîîsu aka madhambi yaao yakusamehewa. Yîîsu utu’ahid’I awakwita neeto killa wakati. Yîîsu mukututayarisheeze aada ma’aluumu Binguuni kwa walya chwee waku’aminii wokovu weyye.
Datumanyie guya tuwakurhema mpaka siku tuwakofa komoona Yîîsu kiristo ama mpaka siku îlyaa awakûûya apo Dunieeni akanu îyye tokuishii apo. Jaiyaa muhimu ni tumukuishii maisha yeeto kamaa Watumishi waa tayari kumurhema mutumishi ywaao akugaleele muzîîni.
Fulaa 24: Mûdû aa mûtî izûûlû
Luka 19:1-10
Zakayo yîî mutoza ushuru na yîî taj’iiri îî kuishii Yeriko. Îkirya gyûûcha ushuru kwa wayahud’I kwa serikalyaa Roma. Wayahuud’I dawajhamisiisizwe ni watoza ushuru iwo izûûlwa wîkirya gyûûcha ushuru mobhoto aka îlyaa isaa kupejikaneeni na kokod’ela mîîlî mapeeni. Kwa aka iyo wita mataj’iiri. Wayahud’I woona kuwa watoza ushuru iwo yîî wasau waa sirikalyaa Roma - Ambao yîî ma’anduyaa wayahud’i. Zakayo da’ejhamilwe ni daghaa Yeriko.
Siku mooza, Yîîsu îkolotee na kijiji kya Yeriko. Kikundi kikûlû kyaa dagha kyîî iyîge komoona na kusikelela lagho yeyye. Zakayo apeja komoona Yîîsu. Kweena dagha booto wamumarsiize Yîîsu. Na Zakayo, Yîî mûdû mufupî ipeeka, Da’ad’unie komoona. Ayoyeela osooni adda îmanyie Yîîsu awakolota naayo kisaana apaala mûtî izûûlû. Ghama Yîîsu afumeela na kikundi kyaa dagha, Zakayo amoona akafai . Amû ashîîngaawa saana ghama amoone Yîîsu îîme mûtî nadhini na kumutaana, "Zakaayo, Isika apo muchagûûlû. Laazima neeze nyuuba yewwe dhini aleelo."
Mwaabo iwo wamwiirya Zakayo akoshoobha saana. Isiika kooka mûtî izûûlû na kumweeza yîîsu nyuuba yeyye dhini. Îpîjie kwiita momoozaa weeri wa Yîîsu, amû amanyozoo wak’I asawakujhaama mûdû muwîvwî kamaa iyye. Amû amanya kuwa Wak’I amujhamie na Yîîsu lîa îkupeeje akwita musau weyye. Amû dagha dawasikîîle akafai. Waaba watîîni, "Zakayo ni mûdû muwîîwî saana. Daa aka fai Yîîsu akwiita musau weyye."
Zakayo amwabîla Yîîsu atîîni, "Niwakuwanyiiga masikiini nuswaa mali Yeemi. Na guya nikedheene mûdû yeyote (kwa kûûcha ushuru ushuru mobhoto) Niwa kuwagalcheza mara nna aka îlya nîyoochize."
Yîîsu aaba atîîni, "Maishaa mûdû ûyû sasa yakub’alîkie kwa Wak’I na witiye momooza daghaa Wak’i. Ni dagha kamaa awa nizie kuwaponya - Dagha wakuishii maisha mawîîwî na isaa wafai kwa Wak’i. Niizie kuwatukura na kuwagalcheza kwa Wak’i."
Yîîsu ni mwokozi ywaa aj’abu. Ujhamie dagha chwee, Hata walyaa yûû wawîîwî iyî kapîîjaa kuwa’okowa chwee. Yîîsu lîa ka’anyaa dagha, Akanu îlyaa Zakayo. Yîîsu kud’uuna Ka’anya mioywaa dagha na kuwirya wakusia kwirya mawîîwî na awaponye kumujhamisiisa Wak’I kwa yalya chwee wakuyiryeeni.