unfoldingWord 16 - Билер
Outline: Judges 1-3; 6-8; 1 Samuel 1-10
Script Number: 1216
Language: Kazakh
Audience: General
Genre: Bible Stories & Teac
Purpose: Evangelism; Teaching
Bible Quotation: Paraphrase
Status: Approved
Scripts are basic guidelines for translation and recording into other languages. They should be adapted as necessary to make them understandable and relevant for each different culture and language. Some terms and concepts used may need more explanation or even be replaced or omitted completely.
Script Text
Нұн ұлы Ешуа өлгеннен кейін Исраил халқы Құдайды тыңдамай, Оның заңдарына бағынбай кетті. Исраилдіктер Қанахан жерінен қалған халықтарды қуып шығармады. Олар шынайы Құдай — Жаратқан Иенің орнына қанахандықтардың құдайларына сиынды. Исраилдіктердің патшалары болмады, сондықтан әркім өзіне дұрыс болып көрінгенді істейтін.
Көп жылдар бойы Исраил халқы Құдайды тыңдамай жүргендіктен, Құдай оларды жазалап, айналасында тұрып жатқан жауларының қолына түсіріп отырды. Олар исраилдіктерді тонап, мүліктерін тартып алып, олардың көбін өлтірді. Ұзақ жыл қысымшылық көргеннен кейін, Исраил халқы Құдайдан кешірім сұрап, жауларынан құтқаруын өтінді. Осылай көп рет қайталанып отырды.
Исраилдіктер жасаған істеріне өкінген сайын, Құдай оларды құтқарып отырды. Жауларына қарсы шығып, халықты бостандыққа шығарып отыратын билеуші жіберетін. Сонда елде тыныштық орнап, би әділдікпен билік жүргізді. Құдай исраилдіктерге көмек ретінде билерді тағайындап отырды. Жауласқан көрші мадияндықтарға Исраил халқын жеңуге жол бергеннен кейін, Құдай исраилдіктерге сондай билердің біреуін жібереді.
Жеті жыл бойы мадияндықтар Исраил хылқының астығын тонап келген еді. Исраилдіктерді үрей билеп, мадияндықтардан жасырынып үңгірлерді паналап жүрді. Ақыры, олар Құдайға сиынып, құтқаруын өтінді.
Сол уақытта Гедеон атты исраилдік өмір сүрді. Бірде ол мадияндықтардан жасырынып, бидайдың дәндерін бастырып жатқанда, оған Жаратушының періштесі келіп: “Мықты жауынгер, Құдай сенімен бірге! Барып Исраил халқын мадияндықтардан құтқар!” — деді.
Гедеонның әкесінде жалған тәңірлерге арналған құрбандық үстелі бар еді. Құдай Гедеонға оны бұзып, орнына Жаратқан Иеге арнап құрбандық үстелін тұрғызуды бұйырады. Бірақ Гедеон адамдардан қорыққандықтан түн болғанын күтіп, құрбандық үстелін бөлшектеп бұзып тастайды. Оның орнына Гедеон Құдайға арнап құрбандық үстелін тұрғызып, құрбандық шалады.
Таңертең адамдар құрбандық үстелінің бұзылғанын көргенде қатты ашуланып, Гедеонды өлтіру үшін оның үйіне барады. Сонда Гедеонның әкесі: “Сендер неге өздеріңнің құдайларыңды қорғауға тырысып жатырсыңдар? Егер ол шын құдай болса, онда өзін-өзі қорғасын!” — дейді. Мұны естіген халық Гедеонды өлтіру райларынан қайтты.
Мадияндықтар исраилдіктерді тонауға тағы да келеді. Олардың көп болғаны соншалық, санау мүмкін болмады. Сонда Гедеон исраилдіктерді жинап, жауларына қарсы тұрмақшы болды. Исраилдіктерді мадияндықтардан құтқарып алуға Құдайдың шақырып жатқанына көз жеткізу үшін Гедеон Құдайдан екі белгі сұрады.
Бірінші белгі ретінде Гедеон жерге қойдың жүнін қойып, таңғы шық тек жүнде болып, жердің құрғақ қалуын Құдайдан сұрайды. Құдай солай істейді. Келесі түнде, Гедеон Құдайдан қойдың жүнінің құрғақ болып, жердің ылғалды болуын сұрайды. Құдай осыны да істеді. Сонда шынымен де Құдайдың оны Исраил халқын мадияндықтардан құтқарып алуға шақырғанына Гедеонның көзі жетеді.
Кейін Гедеон өзіне сарбаздарды шақырды, содан оған отыз екі мың адам келді. Бірақ Құдай оған, сенімен жүрген сарбаздардың саны тым көп деді. Сонда Гедеон соғысудан қорқатын жиырма екі мың адамды қайтарып жіберді. Құдай: “Сарбаздар әлі де тым көп” — деді. Сонда Гедеон Құдай көрсеткен тек үш жүз сарбазды ғана таңдап алып, қалғандарын үйлеріне қайтарып жіберді.
Сол түні Құдай Гедеонға: “Мадияндықтардың тұрағына бар да олардың айтқан сөздеріне құлақ түр. Олардың айтқандарын естігенде шабуыл жасаудан қорықпайтын боласың” — деді. Түнде Гедеон жасақшылардың тұрағына таяп келгенде, бір мадияндық жауынгер өзінің көрген түсін жолдасына айтып жатты. Сол түсінде бір таба арпа наны мадиянның тұрағына құлап түсіпті. Ол бір қосқа соғылып, оны қиратқан екен. Жолдасы оған: “Бұл түс Гедеонның әскері мадияндық әскерді қиратады дегенді білдіреді!” — деп жауап берді. Осыны естіген соң, Гедеон Құдайға басын иіп тағзым етті.
Гедеон өз жауынгерлеріне қайта оралғаннан кейін ол: “Құдай мадияндықтарды біздің қолымызға тапсырды” — деді. Осыдан кейін Гедеон әр адамның қолына керней, жалындаған алау мен құмыраны ұстатты. Олар барып, мадияндықтар ұйықтап жатқан тұрақты айналдыра қоршап алды. Мадияндықтар жарықты көріп қоймаулары үшін Гедеонның үш жүз жауынгері жанып тұрған алауды бос құмыраның ішіне жасырып қойған.
Осыдан кейін Гедеонның сарбаздары бір уақытта құмыраларын сындырып тастады, сол кезде жалындаған алаудан айнала кенеттен жарық болып кетті. Жауынгерлер керней тартып: “Жаратқан Ие үшін әрі Гедеон үшін семсер!” — деп ұрандаумен болды.
Құдай мадияндықтарды шатастырғандықтан олар өзара шайқасып бірін-бірі өлтіре бастады. Мадияндықтардың артынан қуып бару үшін Гедеон тез арада исраилдіктерді хабаршылары арқылы көмекке шақырды. Исраилдіктер олардың көбін өлтіріп, ал қалғандарын өз жерлерінен қуып шықты. Сол күні жүз жиырма мың мадияндық қаза тапты. Құдай Исраилді құтқарды.
Халық өздеріне Гедеонның патша болғанын қалады. Гедеон оған келіспеді, оның орнына мадияндықтардан алынған алтын сырғаларды сұрады. Сонда халық Гедеонға көп алтын әкеледі.
Гедеон сол алтыннан бас діни қызметкердің киіміне ұқсас ерекше киім жасап, оны өзінің туған қаласына апарып қояды. Сонда халық сол киімге жалған құдай ретінде табына бастайды. Гедеон қартайып қайтыс болғаннан кейін, халық қайтадан жалған құдайларға сиына бастайды. Сол үшін Құдай Исраил халқын жазалап, жауларының алдында жеңіліске ұшырауға жол береді. Ақыры исраилдіктер Құдайдан тағы көмек сұрайды, сонда Құдай оларға басқа би жібереді.
Осылай көп рет қайталанды: исраилдіктер күнә жасағанда Құдай оларды жазалайтын, кейін олар кешірім сұрағанда Құдай оларды құтқарып көмектесетін би жіберетін. Ұзақ жылдар бойы Құдай исраилдіктерге оларды жаулардан құтқаратын көптеген билер жіберген болатын.
Ақыры исраилдіктер Құдайдан басқа халықтардағыдай оларға да патша берсін деп сұрады. Олар өздерін соғысқа бастап алып баратын патшаны қалады. Құдайға халықтың бұл өтініші ұнамаса да, Ол сұрағандары бойынша оларға патша берді.